Yeni Gelişme
MASAK, resmi internet sitesinde 13 Haziran 2025 tarihinde belirli yükümlüler için ilk kez şüpheli işlem rehberleri yayımlamış ve 13 Haziran 2025 öncesi mevcut olan rehberlerin bir kısmını ise güncellemiştir. İlave olarak, 13 Haziran 2025 tarihinde MASAK resmi internet sitesinden yapılan bilgilendirmeye göre MASAK Online 2.0 sistemi elektronik ortamda yapılması gereken şüpheli işlem bildirimleri için kullanılacak platform olarak ilan edilmiştir.
İlk defa yayımlanan rehberler aşağıdaki yükümlüler için yayımlanmıştır:
- Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılar
- Yatırım ortaklıkları
- Sigorta ve reasürans brokerleri
- İş makineleri dahil her türlü deniz, hava ve kara nakil vasıtalarının alım satımı ile uğraşanlar ile bu işlemlere aracılık edenler
- Tarihi eser, antika ve sanat eseri alım satımı ile uğraşanlar veya bunların müzayedeciliğini yapanlar
- Spor kulüpleri
- Noterler
- Avukatlar[1]
- Bir işverene bağlı olmaksızın çalışan serbest muhasebeci ve serbest muhasebeci mali müşavirler ile yeminli mali müşavirler
- Finansal piyasalarda denetim yapmakla yetkili bağımsız denetim kuruluşları
Güncellenen rehberler aşağıdaki yükümlüler için yayımlanmıştır:
- Kıymetli maden, taş veya mücevher alım satımıyla uğraşanlar ile bu işlemlere aracılık edenler
- Ticaret amacıyla taşınmaz alım satımıyla uğraşanlar ve bu işlemlere aracılık edenler
Yayımlanmış ve güncellenmiş rehberler ile getirilen başlıca değişiklikler
16 Haziran 2025 tarihi itibarı ile yürürlüğe girmek üzere ilk kez yayımlanmış ve güncellenmiş rehberler ile getirilen başlıca değişiklikler aşağıdaki gibidir:
- Söz konusu yükümlü gruplarına yönelik şüpheli işlemlerin örneklenmesi
Yeni yayımlanan rehberler, yönelik oldukları yükümlülere ilişkin bu yükümlülere özgü şüpheli işlem örnekleri içermektedir. Güncellenen rehberlerde ise söz konusu yükümlülere yönelik şüpheli işlem örnekleri çoğaltılmıştır. Bu kapsamda ilgili gruplara giren yükümlülerin yayımlanan veya güncellenen rehberlerdeki şüpheli işlem örneklerini incelemesi tavsiye edilmektedir.
- Şüpheli işlem bildirimlerinin elektronik olarak yapılması
16 Haziran 2025 tarihinden sonra yükümlüler tarafından yapılacak olan bildirimlerin, yeni yayımlanmış veya güncellenmiş rehberlerin belirlediği usul ve esaslar çerçevesinde, zorunlu haller dışında, MASAK Online 2.0 sistemi üzerinden elektronik olarak yapılması gerekmektedir. MASAK Online’a kayıt hususunda, yükümlülerin MASAK Online başvuru kılavuzunu incelemeleri önerilmektedir. Elektronik ortamda gönderimin mümkün olmadığı zorunlu hâllerde şüpheli işlem bildirimleri, kâğıt ortamında hazırlanarak MASAK’a iletilebilmektedir.
Güncellenmiş olan rehberler bakımından 16 Haziran 2025 tarihi öncesi gönderilmesi gereken bildirimler için ilgili rehberin önceki sürümündeki usul ve esaslara, belirtilen tarihten sonra gönderilmesi gereken bildirimler için ise ilgili rehberin güncel sürümündeki usul ve esaslara uyulması gerektiğine de ayrıca dikkat edilmelidir.
Sonuç
Yükümlülerin, 16 Haziran 2025 tarihinde yürürlüğe giren yeni rehberler ve yapılan güncellemeler ışığında ve belirtilen usul ve esaslara uygun olarak MASAK’a şüpheli işlem bildirimlerini yapmaları gerekmektedir. Yukarıda listelenen yükümlülerin kendilerine özgü rehberlerde sayılan şüpheli işlem örneklerini gözetmeleri önem arz etmektedir. Bununla birlikte, rehberlerde yer verilen şüpheli işlem tiplerinin örnek mahiyetinde olduğu ve yükümlülerin her bir durum özelinde şüpheli işlem değerlendirmesi yapması gerektiği unutulmamalıdır.
Şüpheli işlem bildirimi yükümlülüğünün ihlali durumunda ilgili yükümlüler hakkında idari para cezası uygulanacaktır. 2025 yılı için şüpheli işlem bildirimi yükümlülüğünün ihlali durumunda finansal olmayan belirli iş ve meslek grubu mensupları için 377.783 TL, finansal kuruluşlar için ise 755.566 TL idari para cezası öngörülmüştür. Tamlık adına, bu rehberde belirtilen kurallara uyulmaması, başka bir düzenleyici çerçevenin ihlali veya ihlal şüphesi ile sonuçlanan durumlarda, burada öngörülen para cezalarına ek olarak, ilgili düzenlemenin ihlali nedeniyle farklı yaptırımların uygulanmasını da gerektirebilir.
[1] Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik’in dördüncü maddesinin birinci fıkrasının (ş) bendi uyarınca yükümlü kabul edilen avukatlar, 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 35’inci maddesinin birinci ve üçüncü fıkrası ile alternatif uyuşmazlık çözüm yolları kapsamında yürütülen mesleki faaliyetler sırasında edinilen bilgiler hariç olmak, savunma hakkı ile hukuki dinlenilme hakkı bakımından diğer kanun hükümlerine aykırı olmamak ve yalnızca avukatların yapabileceği işlerle ilgili olarak 1136 sayılı Kanunun 36’ncı maddesi hükümleri saklı kalmak kaydıyla, taşınmaz alım satımı, sınırlı ayni hak kurulması ve kaldırılması, şirket, vakıf ve dernek kurulması, birleştirilmesi ile bunların idaresi, devredilmesi ve tasfiyesi işlerine ilişkin finansal işlemlerin gerçekleştirilmesi, banka, menkul kıymet ve her türlü hesaplar ile bu hesaplarda yer alan varlıkların idaresi işleriyle sınırlı olmak üzere serbest avukatları ifade etmektedir.
